De zeven heilige heuvels van Bretagne zouden Keltische cultusplekken zijn geweest die later door de christenen zijn gekerstend.
- Menez Hom
- Menez Mikael (Mont-Saint-Michel-de-Brasparts)
- Mané Guen
- Menez Bel Air
- Mont Dol
- Mont-Saint-Michel
- Méné-Bré
Menez Hom
Menez Hom betekent waarschijnlijk ‘berg van de vallei’ in het Bretons. De vallei is die van de Aulne. Menez is berg, maar Hom is waarschijnlijk afgeleid van het Bretonse Komm of C’hom, wat ‘vallei’ betekent. Maar er zijn andere mogelijke verklaringen van de naam.
Het hoogste punt is 329 meter boven de zeespiegel. Eigenlijk zijn er twee toppen, op een afstand van 800 meter van elkaar: Petit Menez of Yelc’h en de hoofdpiek, de Yed. Yed betekent in het Bretons ‘uitkijkpunt’ of ‘wacht’. Je hebt vanaf hier dan ook een prachtig uitzicht. Op een mooie dag zie je de haven van Brest en Menez Mikel naar het noorden en Pointe de Raz en de vlakte van Porzay naar het zuiden.
De D83 leidt naar de top van de Menenz-Hom, maar je moet vanaf de parkeerplaats nog wel een stuk lopen naar de top.
Menez Hom door Richard LE GOC
Volgens legendes is Ménez Hom een heilige berg voor de Kelten. maar wat er zich precies heeft afgespeeld is onderwerp van veel speculatie.
In de legendes wordt ook verteld dat de legendarische koning Marc’h hier begraven ligt. Marc’h was de echtgenoot van Yseult, bij ons beter bekend als Isolde.
Brigitte, déesse du Ménez-hom, art celto-romain (1er siècle après JC) door Moreau.henri
In 1913 werd door een boer in Kerguilly in Dinéault in een heidegebied genaamd Gorred-ar-C’hoad, op 3,2 km van de top, een klein bronzen hoofd van een Keltisch-Romeinse godin met helm ontdekt. Rond 1928 vond dezelfde boer andere delen van het beeld in een holte. Ook werd er een helm gevonden, van het Keltische type, met kijkgaten die kenmerkend waren voor het Griekse model dat tot het midden van de eerste eeuw in de mode was in het Romeinse Rijk. Ook werd er een zeer lange (gebroken) kam aangetroffen die bedoeld was om veren in te dragen. Het beeld was in totaal 70 centimeter groot.
Het beeld staat nu in het Musée d’Bretagne in Rennes. Het dateert waarschijnlijk uit de tweede helft van de eerste eeuw. Een kopie van het standbeeld staat in de lobby van het stadhuis van Dinéault. Volgens René Sanquer en Donatien Laurent stelt het beeld de Keltische godin Brigitte (of Brigit, of Belisama, of Brigantia, of Berhet, of Berc’hed) voor.
Menez Mikel
Mont Saint-Michel de Brasparts (Menez Mikael-an-Are of plaatselijk Menez Sant-Mikael of Tuchenn Mikael) is een van de toppen van de Monts d’Arrée in Bretagne in de gemeente Saint-Rivoal. Het maakt deel uit van het Regionaal Natuurpark Armorique en kijkt uit over het veenmoeras van Yeun Elez. De berg heeft een hoogte van 381 meter en op de top staat de kapel Saint-Michel uit de 17e eeuw.
Aangenomen wordt dat de kapel op de top van Mont Saint-Michel de Brasparts aan het einde van de 17e eeuw een oude Keltische tempel verving die gewijd was aan de aanbidding van de zon.
Eerst werd er een tijdelijk oratorium gebouwd, waarschijnlijk een eenvoudige hut met palen en muren van in elkaar gevlochten takkenpanelen en leem net zoals de hutten die tot het begin van de 20e eeuw door de houtskoolbranders en klompenmakers werden gebruikt.
Chapelle du Mont-Saint-Michel-de-Brasparts (Monts d’Arrée, Finistère, Bretagne) door Kergourlay
In 1672 werd besloten om een kapel van steen te bouwen. Maar rond 1795 verkeerde de kapel in erbarmelijke staat. Zij was tijdens de Revolutie verlaten en raakte in verval. Maar de kapel werd in 1820 toch weer gerestaureerd en in juli 1821 opnieuw ingewijd.
Sint Michael
Een getuigenis uit 1902 luidt: “Sint Michaël wordt in het bijzonder aangeroepen om goed weer te verkrijgen tijdens de oogst; we bidden ook tot hem voor de zieken; we zien vaak pelgrims rondlopen in de kapel binnen, op blote voeten.”
Vanaf het begin werden er twee pardons per jaar georganiseerd: de eerste op de “Sint-Michaëldag in september”, de tweede op de “Sint-Michaëldag in mei”, dat wil zeggen op 29 september en 8 mei. Vanaf 1915 en gedurende de hele Eerste Wereldoorlog werden er extra bedevaarten georganiseerd om de aartsengel Michaël aan te roepen, waarbij pelgrims baden voor de terugkeer van de vrede en de soldaten.
Mont-Saint-Michel-de-Brasparts na de brand van 2022 door Moreau.henri
Na de branden in de zomer van 2022 is door het departement Finistère een restauratieplan voor de Monts d’Arrée gemaakt.
De restauratie van de kapel van Saint-Michel werd begin zomer 2023 voltooid, waarna deze weer voor het publiek kon worden geopend.
Zelfs vandaag de dag worden er nog druïdische ceremonies georganiseerd op de top van de berg. Van de vijftig druïden van Bretagne woont een aantal in de Monts d’Arrée. Volgens een druïde trekt dit land aan. Mont Saint-Michel is de oude berg Kronan, vernoemd naar de god van de levenscycli die door de lokale voorchristelijke bevolking werd vereerd.
Meer informatie over Mont-Saint-Michel-de-Brasparts is te vinden op de pagina Rondje Monts d’Arrée.