Le Faouët ligt in een heuvelachtig gebied, waar je mooie wandelingen kunt maken, maar waar ook twee van de mooiste kapellen van Bretagne zijn te vinden.
Markthallen
Langs Le Faouët (beukenbos in het Bretons) stroomt de Ellé, een rivier rijk aan zalm en forellen. Le Faouët was ooit een stad van betekenis. Daarvan getuigen nog steeds de markthallen. Je kunt ze onmogelijk over het hoofd zien. Majesteitelijk verrijzen ze op het centrale plein, deze hallen uit de 16e eeuw. Ze beslaan een oppervlakte van maar liefst 1000 m2! Het grote leistenen dak wordt gedragen door een schitterend skelet van eikenhout en grenen. Het geheel is voorzien van een achthoekige bolvormige koepel. Twee keer per maand wordt hier nog steeds een markt gehouden.
De kapel Saint-Barbe
De kapel Saint-Barbe, gebouwd tussen 1489 en 1512, ligt op een paar km ten noorden van La Faouët. Zij is prachtig gelegen op de helling van een weelderig ravijn. Deze helling heet Roc’h ar marc’h bran, letterlijk de ‘rots van het ravenpaard’. Dit dier uit de Keltische mythologie wijst er op dat dit een gewijde plek is die dateert uit een pre-christelijk tijdperk.
De kerk is gesticht door de adellijke heer Toulbodou, die tijdens de jacht in een verschrikkelijk onweer terecht kwam. Hij beloofde een gebedshuis voor de heilige Barbara te bouwen als hij de bliksem zou overleven. Toen er ook nog een rotsblok op hem afkwam en hem niet deerde, was dat voor hem de plek waar het gebedshuis moest komen.
De volgende dag kocht hij dan ook meteen dit land van de baron van Faouët, Jehan de Bouteville, en begon op 6 juli 1489 met de bouw.
Trappen
Degrés, oratoire Saint-Michel et chapelle Sainte-Barbe du Faouët door GO69
De toegang tot de kapel loopt via een monumentale trap in renaissancestijl uit 1700, een ontwerp van Sébastien Le Meur. De trap leidt van de kerk naar het bovenliggende terrein, maar ook naar het oratorium van Michael, een granieten kapel gebouwd op een rotspunt. Naar het zuiden daalt een trap af naar de onverharde weg die onder een boog doorloopt die het geheel ondersteunt. Naar het noorden gaat een grote trap van 78 treden naar een ossuarium in een uitsparing in de rotswand en vervolgens naar de flamboyante gotische kapel.
Kerk
De kerk bestaat vanwege de beperkte ruimte uit slechts één travee en een apsis. De topografische beperkingen maken dat de kerk niet oost/west is georiënteerd, maar zuidoost/noordwest met een hoofdingang op het zuidwesten. De deur van de klokkentoren heeft een fronton dat dateert uit 1743. De twee portalen van de westelijke gevel bestaan elk uit twee dubbele deuren bekroond door een opengewerkt timpaan. De ribgewelven van de kapel worden ondersteund door steunberen met daarop pinakels versierd met waterspuwers. Het geheel is 178 meter hoog.
De kapel wordt geflankeerd door een klokkentoren, maar dat is slechts een eenvoudig torentje. De zuidelijke gevel wordt gekenmerkt door drie schietgaten. Deze herinneren aan het schietgat waarachter de heilige door haar woedende vader werd gevangen gezet. Het duidt tevens op haar verering van de heilige Drie-eenheid. Het beeld van Sint-Barbara dat in de bovenste opening is geplaatst, is modern.
Het koor van de Sainte-Barbe in Le Faouët door GO69
Binnen in de kerk zijn vooral de glas-in-loodramen de moeite waard. Deze vier ramen dateren uit het eerste kwart van de 16e eeuw. Ze beelden het leven (met bliksemscènes) en de dood van de heilige Barbara (verdrinking) uit, de Transfiguratie, Hemelvaart en Pinksteren. In de kapel bevinden zich ook talrijke houten beeldhouwwerken en maritieme ex-voto’s. Onder het altaar is het liggende beeld van Sint Barbara zichtbaar.
Pelgrimage
De kerk was een tussenstop op een van de Bretonse pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela en een kerk die veel gelovigen trok tijdens de pardon van de Heilige Barbara: de laatste zondag van juni en op 4 december, de feestdag van de heilige Barbara. Vandaar ook het immense (parkeer)terrein bij de kerk.
Tegen het einde van het Ancien Régime (tot aan de Franse Revolutie) was de Sainte-Barbe-kapel van Faouët de vijfde grootste in het bisdom Cornouaille qua inkomsten. Deze bestonden voornamelijk uit offers van bedevaartgangers. Deze kerk en met name de pardon was daarom waarschijnlijk de vijfde meest populaire bedevaartbestemming in het bisdom.
Tegenwoordig is de deelname aan de pardon aanzienlijk afgenomen. Het is de vraag of deze nog wel levensvatbaar is. Zelfs het aantal toeristen lijkt af te nemen (in 2009 nog 1000 tot 1500 per dag).
Openingstijden: van april tot juni en september tot oktober alle dagen behalve maandag avn 10:00-12:00u en van 14:00-18:00u.
De bron van Sainte Barbe
Fontaine Sainte-Barbe au Faouët door LPLT
Op ongeveer 400 meter van de kapel, aan een pad lager in het bos, dicht bij de Ellé, vind je de bron van de heilige Barbara, gebouwd in 1708. Deze bron bestaat uit een rechthoekig bassin met een achterwand waarin zich een schelpvormige nis bevindt, waarin het beeld van Sint-Barbara staat. Haar hoofd is geamputeerd en haar rechterarm (waarmee ze waarschijnlijk een handpalm vasthield) is afgehakt.
Volgens de plaatselijke traditie biedt het water bescherming tegen blikseminslag, brand of ongelukken. Jonge alleenstaande vrouwen zouden door een haarspeld in de bron te gooien binnen een jaar in het huwelijk treden. Een wandeling langs de rivier is zeer de moeite waard.
Kerk van Saint Fiacre
De exacte datum waarop met de bouw van het huidige gebouw is begonnen, is onbekend. Men schat in dat de bouw midden van de 15e eeuw is begonnen. Uit een inscriptie op het doksaal blijkt de datum van voltooiing: “In het jaar 1480 werd dit gemaakt door Olivier de Loerga(n)”.
De kerk is gewijd aan Sint Fiacre, een Ierse kruidkundige uit de 7e eeuw, die leefde bij Meaux in het huidige departement Seine-et-Marne (regio Île-de-France).
De kerk bevindt zich 2,5 km ten zuiden van La Faouët, dichtbij de departementale weg 790 die naar Quimperlé leidt.
La façade occidentale de la chapelle Saint-Fiacre du Faouët door Cadouf
De kerk is een mooi voorbeeld van gotische kunst in Bretagne. Het gebouw heeft een Latijns kruisgrondplan met een vlakke koorafsluiting en, zoals vaker het geval is, een enkelvoudig zijschip. Door de hoogte is er veel lichtinval, waardoor de houten gewelven extra nadruk krijgen.
Ook de buitenkant is met zorg tot stand gekomen. Het traditionele zuidelijke portiek is de belangrijkste toegang tot het gebouw. Aan de westkant geven de sierlijke hoge klokkentoren en de twee zijtorentjes het geheel een lichte uitstraling.
Volgens de overlevering werd deze kerk tegelijkertijd gebouwd met de 15 kilometer verderop gelegen Notre-Dame de Kernascléden. En terwijl de arbeiders in de ene kapel rustten, brachten engelen hun gereedschap naar de arbeiders in de andere kapel, en omgekeerd.
Oorspronkelijk stond op deze plek een ziekenhuis, gesticht in 1436 door de Bouttevilles, heren van Faouët. De kerk van Saint-Fiacre is waarschijnlijk de opvolger van dit oude gebouw, dat bedoeld was om pelgrims te verwelkomen.
Doksaal
Jubé polychrome de la chapelle Saint-Fiacre door Guy Bourrel
Het doksaal (jubé), een gebeeldhouwd houten hek, scheidde oorspronkelijk het priesterkoor van de rest van de kerk. In de 16e eeuw werd dit verplaatst naar de kruising van het dwarsschip en de bovenkant van het schip. Dit uitzonderlijke werk werd gemaakt door Olivier Le Lorgean.
Aan de kant van het schip zijn scènes te vinden van de verleiding van Adam en Eva, de verkondiging aan Maria en het lijden van Christus. De koorzijde laat bepaalde doodzonden en ondeugden zien, met diefstal (van fruit van een boom), dronkenschap (een man die een vos uitbraakt), lust (een man en een vrouw), luiheid (een Bretonse muzikant). Daarnaast zijn er nog fabels van de Roman de Renard en (fabel)dieren te zien.
Het doksaal heeft veel te lijden gehad van vocht, vooral in de 19e eeuw. In de tweede helft van de 19e eeuw heeft men geprobeerd deze vochtproblemen in de kerk op te lossen, maar daardoor ging het doksaal er niet op vooruit. Integendeel.
Van 1862 tot 1866 zijn pogingen gedaan om het te restaureren door bepaalde ontbrekende panelen te vervangen. In 1951 zijn deze nagemaakte panelen uit de 19e eeuw weer verwijderd en werd het koorhek opnieuw gerestaureerd. Men heeft toen geprobeerd in de geest van de oorspronkelijke kleuren te werken.
Glas-in-loodramen
De glas-in-loodramen van de kapel zijn ernstig beschadigd. In het schip lezen we onder de afbeelding van een ridder met helm: Jean Fitre, gouverneur van deze kapel, heeft mij laten maken. 1557. In het noordelijke zijschip toont een glas-in-loodraam het Kind Jezus, zittend op de knieën van zijn moeder en dragend een kleine kapel, Sint Anna, Jozef van Arimathea, Maria Salome, Cleophas en de apostelen. Hierboven heeft de kunstenaar een concert van engelen geschilderd.
In het transept zijn de volgende voorstellingen het vermelden waard: de Geboorte van Jezus, het Bad van het Kind, de Besnijdenis, de Bergrede en de Onthoofding van Johannes de Doper; vervolgens op een ander glas-in-loodraam de kruisiging, de profeten en de apostelen. In het zuiden zien we legendarische scènes uit het leven van Sint Fiacre, ondertekend met de naam Pierre Androuet, die in Klempéara leefde.
Tenslotte bevinden zich in de apsis de resten van een altaar gewijd aan het lijden en de verrijzenis van Christus, bekroond door engelen die de instrumenten van het lijden dragen.
Openingstijden: van april tot juni en september tot oktober alle dagen behalve maandag van 10:00-12:00u en van 14:00-18:00u.
De pardon vindt plaats op de laatste zondag van augustus. De kerk is eigendom van de gemeente.
Wandelingen
Rond de chapelle de Sainte-Barbe zijn mooie wandelingen te maken, met name door het dal van en langs de Ellé:
- Vanaf het parkeerterrein bij de Sainte-Barbe: 6,12 km, 3,5 uur. GPX beschikbaar in Komoot.
- La Vallée de l’Ellé autour de Sainte-Barbe: 6,05 km van Visorando. GPX te downloaden via email. er is ook een app beschikbaar.
Het is ook mogelijk een rondwandeling te maken langs beide kerken, de Sainte-Barbe en de Saint-Fiacre. Vertrekpunt is bij de markthallen in Le Faouët.:
- Fontaine Sainte Barbe – Saint Fiacre rondtocht vanuit Le Faouët in Komoot: 11,4 km, 3 uur
- Circuit des chapelles Sainte-Barbe et Saint-Fiacre au Faouët in Visorando: 10,7 km
- Circuit des chapelles au Faouët: 12 km. Gratis GPX te downloaden.