Lesneven
La Chapelle de Notre-Dame-De-La-Clarté
In het hart van het rustige en gemoedelijke stadje Kernouës vind je het kerkje Notre-Dame de la Clarté (16e eeuw). Dit kleine heiligdom, in het Bretons “Itroun Varia Sklerder” genoemd, gaf zijn naam aan een belangrijke abdij in Cornwall, Sklerder Abbey. Deze abdij werd in 1843 door de familie Harding op hun landgoed in Trelawne gesticht.
Chapelle Notre-Dame-de-la-Clarté – Kernouës (Finistère) door Ph. Saget
De Hardings woonden van 1810 tot 1830 in Saint-Pol-de-Léon. De Hardings hadden dit kerkje in Kernouës tijdens deze jaren in Bretagne ontdekt en waren er verliefd op geworden. Omdat ze zo enthousiast waren over deze kleine kapel, gaven ze dezelfde naam aan een kerk die ze stichtten op hun landgoed. Deze kerk werd steeds belangrijker en groeide al snel uit tot een grote abdij, Sklerder Abbey.
De kapelaan van Trelawne, abt Chauvel, werd in 1835 rector van Kernouë. De Chapelle de Notre-Dame-De-La-Clarté was net een jaar eerder door brand verwoeste. Abt Chauvel kon het kerkje in 1837 herbouwen dankzij de financiële steun van de familie Harding.
Naast de deur bevindt zich een heilige bron, waarschijnlijk uit voorchristelijke tijd. De bron ontspringt onder het altaar. Volgens de overlevering hielp de bron jonge kinderen die moeite hadden met lopen. De kinderen werden daarvoor over het altaar gerold!
De kerk is omringd door een van de zeven tuinen van Terre d’Hortensias. De hortensia is een van de meest karakteristieke planten van Bretagne. Ze komt oorspronkelijk uit Azië en is pas sinds de 18e eeuw in Frankrijk aangeplant.
Plouescat
Chapelle de Lochrist
De kerk van Lochrist staat op een mooie plek, twee kilometer ten noordwesten van de stad Plounévez. De plaats heet eigenlijk Lochrist-an-lzelvet: een Izelve. Izel-vez of Izel-Guez betekent lage bomen. De wind van zee zorgt ervoor dat de bomen niet zo hoog kunnen worden.
De kerk van Lochrist was eeuwenlang de kerk van een priorij. De klokkentoren is het laatste overblijfsel van deze priorij. In vroeger tijden was Lochrist een bedevaartsoord en was er naast de klosstergebouwen een kerk die veel groter was. In 1778 werden het priorijhuis en de bijgebouwen door brand verwoest. In 1781 schafte La Marche, bisschop van Léon, de status van priorij af en voegde het gebouw toe aan het seminarie van Léon. In 1785 werd de kerk, met uitzondering van de klokkentoren, afgebroken en op kleinere schaal herbouwd.
Chapelle de Lochrist : calvaire et armoiries au-dessus de la double porte d’entrée door Moreau.henri
Omdat er geen schriftelijke bron is, is de datering moeilijk vast te stellen, maar de stijlkenmerken van de klokkentoren wijzen op het einde van de 12e eeuw of het begin van de 13e eeuw. In de toren bevindt zich het westelijke portaal, dat dateert uit de 15e eeuw. Het timpaan daarvan toont een Christus aan het kruis, omgeven door engelen.
In het boek ‘Het leven van de heiligen van Bretagne’, toegeschreven aan Albert le Grand uit ca. 1640, wordt de kerk van Lochrist in verband gebracht met een overwinning op de heidense piraten door Fragan, de vader van Sint Guénolé. Saint-Guénolé had God hierom gebeden. De prins Fragan liet daarna op deze plek een klooster bouwen ter ere van het Heilige Kruis.
Chapelle Notre-Dame de Kerzéan
Weer zo’n mooi in het groen gelegen kerkje is de chapelle Notre-Dame de Kerzéan. De kapel werd in de 16e eeuw gebouwd, in 1714 herbouwd, in 1809 uitgebreid en in 1955 opnieuw gerestaureerd. De fraai vormgegeven gotische deur is bekroond met een roosvenster.
In de kapel zijn o.a. te zien:
Chapelle Notre-Dame de Kerzéan, Plouescat, Finistère, France. Retable en bois polychrome door Moreau.henri
- een altaar van hout en graniet uit de 16e eeuw, een grafnis in de muur en het wapen van Kermavan.
- een altaarstuk van polychroom hout uit de 16e eeuw, met in het midden de heilige Anna en Maria met het kind, en aan de zijkanten de heilige Jozef (links) en de heilige Joachim (rechts).
- een beschilderd stenen beeld van Maria met Kind en Appel (16e eeuw), gerestaureerd door Arthema in 2006-2007.
- beschilderde houten beelden van Christus aan het kruis (16e eeuw), een bisschop of abt met mijter (16e eeuw) en Sint-Margaretha met de draak (16e eeuw).
- glas-in-loodramen gemaakt door Hubert de Sainte-Marie, glasblazer uit Quintin, “H.S.M. Quintin 1962».
Le calvaire-autel de Kergoal-Vihan
Van de kapel Notre-Dame de Kerzéan richting Plouescat kom je langs Kergoal-Vihan of Kergoal-Bihan. Hier staat een calvaire van 6,50 m hoog uit 1667. Op de dwarsbalk staan de tweelingbeelden van Sint Barbara/de Maagd Maria en Sint Jacobus de Meerdere/Sint Jan. In het midden van het kruis is zijn Sint Anna en Maria afgebeeld.
Menhirs en dolmens
Rond Plouescat zijn een aantal menhirs en dolmens te vinden die de moeite van een bezoek waard zijn.
Menhir de Kougn an Dre à Plouescat en dolmen de Créac’h ar Vren
Menhir de Kougn an Dre en dolmen de Créac’h ar Vren: veel informatie is hier niet over te vinden over de menhir en de dolmen. Beiden zouden bij elkaar in de buurt moeten liggen aan de rand van Plouescat.
De dolmen ligt in het veld. Je lijkt er te kunnen komen via een onverharde weg vanaf de weg genaamd Créac’h ar Vrenn, 29430 – Plouescat. Of anders de eerdere afslag vanaf de D10 richting Guennic an Dreff, ook een onverharde weg. Zie ook het kaartje.
Allée couverte de Guirnivit
Deze dolmen ligt bij vloed deels onder water, bij springtij helemaal. Er zijn geen dekplaten meer.
Menhir de Cam Louis
Deze menhir is met 7 meter een van de hoogste in Bretagne. Hij ligt aan de kust en is een herkenningspunt voor kustvaarders.
Menhir d’Irvit à Plouescat
Met 4 meter hoog ook geen kleintje. Hij is gelegen aan de rand van een veld en is alleen te voet of met de fiets te bereiken.
Menhir de Kergallec.
Ook deze menhir van 3,60m hoog staat in een veld. Hij is via een pad vanaf de plaats Menfaoutet te bereiken.
Stèle Gauloise de Cléder
Deze stèle is 2 meter hoog, ligt in het veld langs de D10 bij Kerider, maar is vanaf de weg zichtbaar. Stèles stammen uit de Gallo-Romeinse periode en staan op een voor Galliërs heilige plaats.
Saint-Pol-de-Léon
Saint-Pol-de-Léon was vroeger een bisschopsstad. Vandaar er nog steeds gesproken wordt over de kathedraal, wat officieel een kerk is waar de bisschop zetelt. De Franse revolutie had in 1790 de Rooms-katholieke kerk als staatskerk afgeschaft en alle macht over de kerk lag nu bij de staat. In het concordaat van 1801 tussen paus Pius VII en Napoleon Bonaparte (in zijn hoedanigheid van eerste consul van de Franse Republiek) werd de Rooms-katholieke kerk voor een deel in hun rechten hersteld. Priesters en bisschoppen bleven echter betaald worden door de staat en kerkgebouwen het eigendom van de staat. Het oude bisdom Saint-Pol-de-Léon werd toen samengevoegd met dat van Quimper. De bisdommen van Bretagne vallen nu grotendeels samen met de verschillende departementen.
De kathedraal van Saint-Pol-de-Léon heeft nu nog de status van basiliek. Maar het blijft natuurlijk een imposante kerk. De bouw van de huidige kerk startte in 1230 en werd uiteindelijk pas echt in 1539 voltooid.
De kerk is gewijd aan Paul Aurélien (Paol Aorelian, Pol Aurélien, Paul de Léon of Pol de Léon) . Paul Aurelien was een Welshman uit de 6e eeuw, een van de zeven belangrijke verkondigers van het christendom in Bretagne en de eerste bisschop van Léon. Hij zou 140 jaar oude geworden zijn en is gestorven in 575.
Saint-Pol-de-Léon : cathédrale Saint-Paul-Aurélien, porche sud, portes jumelées door Moreau.henri
Naast de verschillende architectonische bijzonderheden van het gebouw is vooral de moeite waard het portiek van het zuidelijk portaal. Uitgevoerd in verschillende soorten steen, wat waarschijnlijk geen probleem was aangezien ze indertijd beschilderd waren.
Bijzonderheden in de kerk zijn:
- Het grote orgel is gebouwd tussen 1657 en 1660 door de Engelse vluchtelingen Robert en Thomas Dallam. Het bestaat uit 2118 pijpen en is een beschermd monument.
- De koorstoelen uit de 16e eeuw met veel bijzonder houtsnijwerk o.a. delen van een bestiarium, waaronder fantastische dieren, plantendecoraties, maar ook voorstellingen van heiligen, zoals de Maria en het Kind, de heiligen Johannes de Doper, Johannes de Evangelist enz.
- Verschillende relikwieën, waaronder de Keltische klok van Paul Aurélien, een van de oudste Karolingische klokken in Bretagne en, in een kristallen buis, een doorn uit de kroon van Christus.
- 32 kistjes met schedels herinneren aan de gewoonte (tot de 19e eeuw) waarbij skeletten na vijf jaar uit de begraafplaats werden opgegraven om plaats te maken voor nieuwe overledenen. De botten werden zorgvuldig in het osuarium gelegd en de schedels werden in kistjes met kleine openingen gedaan. Deze werden aan de families van de overledene gegeven. Sommigen kozen er echter voor om deze kistjes in de kathedraal tentoon te stellen.
- De steen (graf) van Marie-Amice Picard. Marie-Amice Picard (Goliice Picard, 2 februari 1599, Guiclan, overleden op 25 december 1652 in Saint-Pol-de-Léon) was een Breton mystica. Ze overleefde 17 jaar zonder voedsel en zou uiteindelijk de marteldood sterven. Zij was het onderwerp van een levendige polemiek tussen René Descartes en Constantijn Huyghens.
- Een Romeinse sarcofaag waarvan men denkt dat dat het graf is van Conan Mériadec, de eerste christelijke koning van Bretagne, die stierf in 421.
- Het altaarciborie (ciborium) dat zich boven het hoogaltaar bevindt en de vorm heeft van een palmboom die traditioneel zowel de eeuwigheid als de wederopstanding symboliseert. Er zijn drie soortgelijke cibories in Frankrijk (in Amiens, Reims en Saint-Germain).
Le Dolmen de Kerangouez of Dolmen de Boutouiller
De dolmen van Kérangouez (ook wel de dolmen van Boutouiller of Kérivin genoemd) is oost-west georiënteerd en T-vormig. Hij is 8,50 m lang en 3,90 m breed. De hoogte van de steunen bedraagt 1,10 m. Het veld waarop het staat, stond vroeger in het kadaster bekend als Parc ar C’héo (het veld van de grot). Het geheel was vroeger bedekt met stenen en aarde waardoor een heuvel ontstond. Delen daarvan zijn nog zichtbaar.
Het lijkt er op er vroeger in Saint-Pol-de-Léon nog meer dolmens en menhirs waren, maar die zijn verdwenen.
Croas Ar Rest
Calvaire dit de Croas Ar Rest en Plouénan door GO69
Deze calvaire getuigt van een alliantie tussen de adellijke families van Keranguen en Kersauzon. Hun wapens zijn verweven met de twee aapjes en dragen het kruisbeeld.
De calvaire toont aan de westkant Christus aan het kruis rust met Johannes en Maria en aan de oostkant een Pietà met twee heilige vrouwen (aan de oostkant).
Het verfijnde beeldhouwwerk lijkt uit dezelfde werkplaats te komen als van de calvaire van Brasparts, uitgevoerd in de 16e eeuw zoals de inscriptie op de basis aangeeft.
Ommuurde kerken bij Landivisiau
In de omgeving van Landivisiau vinden we de mooiste ommuurde kerken (enclos paroissiaux) van Bretagne: Saint-Thégonnec, Guimiliau en Lampaul-Guimiliau. Lees hierover meer op de speciale pagina over de enclos paroissiaux van Saint-Thégonnec, Guimiliau en Lampaul-Guimiliau.